ဝိက်ရှေန်နရဳ:ပရူ
ဝိက်ရှေန်နရဳ ဂှ် ဒှ်မုက်လိက်ဝေပ်သာ် အဘိဓာန် အရေဝ်ဘာသာနာနာ မနွံကဵု မပ္တံ ကု ဝေါဟာရ၊ ဝါကျ၊ လဟီု/ဗီုဂလာန်၊ နိရုတ် တအ်ရ။ ယၟုမ္ဂး ဝိက်ရှေန်နရဳဂှ် ဒှ်မအရေဝ်ၜါ မဖျပ်လဝ်- ဝဳကဳ (wiki) ကေုာံ ဒိက်ရှေန်နရဳ (dictionary)။ ဟိုတ်ဂှ်ရ နကဵု ဘာသာမန်မ္ဂး ကော်စ အဘိဓာန်ဝိက်ရှေန်နရဳ တုဲ လၟုဟ်မ္ဂး နွံဒၟံင် နကဵု အရေဝ်ဘာသာ သီုဖအိုတ် ၁၇၁ ဘာသာ။ နကဵု ဘာသာမန်ဂှ် စခၞံဗဒှ် တုဲဒှ် ပ္ဍဲကဵု ဂိတုမာတ် ၁၉၊ ၂၀၂၁။ ဝိက်ရှေန်နရဳဂှ် ပရိဂျေတ်ဒေအ် ညံင်ရဴ ဝဳကဳပဳဒဳယာ တအ်ကီု၊ ပကင်ရင်ဒၟံင် နကဵု ဝဳကဳမဳဒဳယါ ဖံင်ဒေယှေန် တုဲ ချူလဝ် နကဵု နူမၞိဟ်စေတနာဂမၠိုင် မကော်ဂး သၟာဝိက်ရှေန်နရာန် "Wiktionarians" တအ်ရ။ ဝိက်ရှေန်နရဳ ဂှ် နကဵု သပ်ဝေလ် ဝဳကဳ (wiki software) ကေုာံ မဳဒဳယာဝဳကဳ (MediaWiki) ဂှ် ပံက်လဝ် ကဵု ကြပ်ဇၟာပ်မၞိဟ် မနွံကဵု အခေါင်မလုပ်ချူပလေဝ်ရ။
ဟိုတ်နူကဵု ဝိက်ရှေန်နရဳဂှ် ဒှ်အရာ မဟွံမဲ ကုပယျဵု အပိုင်အခြာတုဲ အရေဝ်ဘာသာ မလုပ်စိုပ်အာ ပ္ဍဲကဵု ဝိက်ရှေန်နရဳတုဲ ကၠောအ်အာရေင်သကအ် ဗွဲမလောန်သွာရ။ ပ္ဍဲကဵု မုက်လိက်မန်ဂှ် တက်စုတ် မအရေဝ် အင်္ဂလိက်မ္ဂး တိတ်ကၠုင်ကဵု အဓိပ္ပါယ် ဗီုမန် (ယဝ်ရ ဗီုမန် စုတ်လဝ်နွံမ္ဂး) ညံင်ရဴဂှ်ကီု ပ္ဍဲကဵု မုက်အင်္ဂလိက်ဂှ် တက်စုတ် လိက်မန်မ္ဂး အဓိပ္ပါယ်ဂှ် မအရေဝ်ဂှ် တိတ်ကၠုင် နကဵုဘာသာမန်ကီု သီုကဵု ဘာသာသအာင်တၞဟ်တအ်ရ။
တင်ဂၞင်ဒေတာ ဝိက်ရှေန်နရဳဂှ် စကာဒၟံင် ပ္ဍဲ various natural language processing tasks.
ဝင် ကေုာံ ပရေင်ဇၞော်မောဝ်
[ပလေဝ်ဒါန်]ဝိက်ရှေန်နရဳ စတိုန် လတူအန်လာင် ကိုပ်ကၠာအိုတ် ပ္ဍဲ ဒဳဇြေမ်ဗါ ၁၂၊ ၂၀၀၂၊[၁] ကြဴနူ ဒန်နိလ် (Daniel Alston) ကေုာံ ညးမကဵုကသပ် လာရ်လဳ သာန်ဂေရ် (Larry Sanger) ညးမပါလုပ် ပ္ဍဲအရာမဒက်ပ္တန် ဝဳကဳပဳဒဳယာ မပတိုန်ဂလာန်ရ။ ပ္ဍဲ မာတ် ၂၈၊ ၂၀၀၄ ဂှ် ဝိက်ရှေန်နရဳ ဘာသာအင်္ဂလိက် ဟွံသေင် စတိုန်ကၠုင်ကိုပ်ကၠာအိုတ်ဂှ် မဒှ် ဘာသာပြင်သေတ် ကေုာံ ဘာသာပဝ်လိသ်။ စနူဂှ်တုဲ ဝိက်ရှေန်နရဳ ဘာသာသအာင်လေဝ် ကတဵုဒှ်ကၠုင်ဒၟံင် ဆက်က်ရ။ ဝိက်ရှေန်နရဳဂှ် ကိုပ်ကၠာအိုတ် စကာ နကဵု ယၟုဒဝ်မိန် (wiktionary.wikipedia.org)တုဲ နကဵု ဒဝ်မိန်ဂှ် စကာလဝ် စဵုကဵု မေ ၁၊ ၂၀၀၄ တုဲ ကြဴနူဂှ် စကာကၠုင် ယၟုဒဝ်မိန် မနွံဗီုလၟုဟ်ရ။ထာမ်ပလိက်:Efn ပ္ဍဲ နဝ်ဝေမ်ဗါ ၂၀၁၆ ဂှ် ဝိက်ရှေန်နရဳဂှ် ဒှ်အာ လၟိဟ်ဝေါဟာရ ဂၠိုင်နူ ၂၅.၉ မဳလဳယာန်။ ဝေါဟာရ မဂၠိုင်အိုတ်ဂှ် ဒှ်အရေဝ်ဘာသာအင်္ဂလိက် နွံဒၟံင် သီုဖအိုတ် ၆.၅ မဳလဳယာန်၊ သၟဝ်အင်္ဂလိက်ဂှ် ဒှ်အရေဝ်ပြင်သေတ်။ လၟုဟ် နွံဒၟံင် နကဵု အရေဝ်ဘာသာ ပန်စှ်ောပန်။ထာမ်ပလိက်:Efn
ဝိက်ရှေန်နရဳမန်
[ပလေဝ်ဒါန်]
မုက်လိက်စွမ် သွက်ဘာသာမန်ဂှ် စကၠောန်လဝ် နူကဵု ဂိတုသေပ်တေမ်ဗါ ၂၀၁၈၊ ဆဂး မၞိဟ်လုပ်ကၠောန်ချူ ဟွံမဲ၊ စိုပ်သၞာံ ၂၀၁၉ ဂိတုသြဂုတ်ဂှ် နကဵုယၟု ညးလွပ် Ninjastrikers လုပ်ပလေဝ်ကၠာဲ နကဵုဘာသာဗၟာညိည၊ ဂိတုအံက်တဝ်ဗါဂှ် နာဲဗဳထဝ်မန်ဇြာ လုပ်ကၠာဲစုတ် ဗီုမန်ညိညတုဲ ဂိတုဒဳဇြေမ်ဗါဂှ် တၠဂုန်အဠာဝက (အဲနာဲ) လုပ်ချူစုတ် မုက်လိက်ညိည။ အခိင်ဂှ် သွက်မန်တအ် မဒှ်အခိင် အဃောမဂစာန် ညံင်ကလိဂွံ မုက်လိက် ဝဳကဳပဳဒဳယာ နကဵုဘာသာမန်တုဲ ဟွံစွံအာရီု ကွေဟ်ဟ်ရ။ စိုပ်သၞာံ ၂၀၂၀ ဂိတု ဂျောန်ဂှ် နာဲဗဳထဝ်မန်ဇြာ စလုပ်ချူဂၠိုင်င်၊ စိုပ်ၜိုတ်ဂိတုသြဂုတ်ဂှ် ကောန်ဆာန်ရာမာဉ်၊ Tmv၊ မန်ရံင်မန် တအ် လုပ်ချူပေင်င်တုဲ ဂိတုဂတဂှ် နာဲဝိညာဏ်ထဝ်၊ နာဲဗဳထဝ်မန်ဇြာ၊ ကောန်ဆာန်ရာမာဉ်၊ Ramonnya Jay Ninjastrikers, Monbeeree၊ မန်ရံင်မန်၊ အဲနာဲ၊ မာံသရာဲ၊ မာံခန္တဳဆာန်၊ မာံကခ၊ သိုက်လွဳ၊ မာံတောအ်၊ ဆီမန်ဇေတ်၊ ကေုာံ ညးသအာင်တၞဟ်တအ် ဂစာန်ကၠောန်တုဲ ဂိတုမာတ် ၁၉၊ ၂၀၂၁ ဂှ် ကၠောန်ဗဒှ် မုက်လိက် ဝိက်ရှေန်နရဳ ဘာသာမန်အာစိုပ်ဒတုဲရ။